BLOG: Oud Nieuws

Wist u dat er een Canon van Nieuwleusen bestaat?

Nieuwleusen was eeuwenlang woest en ledig. Generaties achtereen hebben de Nieuwleusenaren hard gewerkt om de drassige ontoegankelijke hoogveenmoerassen om te toveren in een goed bereikbare groene oase. De gestoken turf was belangrijk voor de omgeving en werd vervoerd over de Grote Hermel of Hermelijn genoemd, richting Zwolle en de Beentjesgraven, richting Hasselt. Aan het begin van de 19de eeuw is de kaarsrechte Dedemsvaart gegraven.

De beroemde waterstaatkundige Leeghwater werd ingeschakeld om de vervening in goede banen te leiden. Nog altijd herinneren de strakke patronen van wegen, wateren en weilanden aan het ontstaan van Nieuwleusen als veenontginning.

1672 was het rampjaar en daar ontkwam Nieuwleusen ook niet aan. Bij de Lichtmis zou een schans met bastions komen, de Bisschopsschans, om de landsverdediging beter aan te pakken. Helaas kwam er te laat geld voor vrij en de republiek werd van alle kanten aangevallen. De bisschop van Munster was op oorlogspad om te plunderen en vroeg ook van de Nieuwleusenaren hoge bedragen als oorlogsschatting. De schans is nooit afgebouwd maar is nog steeds te zien in het landschap. In 2008 werd de stervorm van de buitengracht weer uitgegraven als bergplaats voor water en het schouwpad werd een wandelpad.

Tijdens de watersnood van 1825 kwam het laaggelegen westelijke deel geheel onder water te staan. Op veel plaatsen was dit land te drassig om vee te houden en was er geen goed wegennet. In 1867 werd de spoorlijn van Zwolle doorgetrokken naar het noorden en reed er ook een trein naar Nieuwleusen, Staphorst en Meppel Het station voor Nieuwleusen kwam bij de brug over de Dedemsvaart.

Pas met de ruilverkaveling in de 20ste eeuw is de waterhuishouding verbeterd. In 1911 werd er voor het eerst over een ruilverkaveling gesproken. In 1924 werd de Ruilverkavelingswet aangenomen en werd dit gebied, na Ameland de tweede plek van verkaveling. Er werden 60 nieuwe boerenbedrijven gesticht. In 1928 was hij gereed. Het kaalgeslagen landschap kreeg vorm en werd weer groen dankzij de basisschoolleerlingen die elk jaar een weg mochten aanplanten op Nationale Boomplantdag.

Alleen de straatnamen in ons gebied vertellen al een verhaal. Lees verder op: www.canonvannederland.nl/nl/overijssel/salland/nieuwleusen